6 Juni, Villaviciosa – Pola de Siero 27 km

Niet te vroeg op, want eerst moet toch aan een Credential gekomen worden. De sleutel van het hostal wordt door de brievenbus gegooid en in het naast liggende Café een ontbijtje met Pan tostado besteld. Het kost weinig (2,50 €), bestaat uit de grote bak Café con Leche (koffie verkeerd) en geroosterd brood met jam. Simpel maar voldoende om te starten. Spanjaarden ontbijten amper; vooral koffie met een Magdalenaatje, de kleine mierzoete cakejes, die mij eerlijk gezegd niet zo aanstaan. Voor onderweg wordt wat fris en bananen ingeslagen.

Magdalenaatjes

Hierna op naar Confiteria Colón, die zelfs al om 9:00 uur open is. De taartetende bezoekers gaan voor, maar uiteindelijk worden mijn gegevens in een groot Pelgrimsboek geschreven, waarna het Credential gratis (!) (In Roncesvalles wordt nu al € 1,50 gevraagd) wordt uitgereikt. Het is een wat afwijkende, vormgegeven door het Gobierno de Asturias.

☼ Credential del Peregrino
Het Credential is een belangrijk document. Het is hét bewijs dat je een pelgrim bent en aan de stempels van de overnachtingsplaatsen kan men zien hoe de tocht verloopt.
Met het Credential word je over het algemeen geholpen in Refugio’s / Albuerges, kerken, kloosters, raadhuizen en politiebureaus.
Als je minimaal 100 km gelopen hebt krijg je in Santiago in het Oficina del Peregrino de oorkonde “Compostela” op naam en in het Latijn overhandigd.
Voor de liefhebber; het geeft recht op een volledige aflaat. Dat was vooral van belang voor de tot deze tocht veroordeelde misdadigers in de middeleeuwen (en natuurlijk de ware gelovige). Stempels wil men je overal wel geven, zoals in cafés en zelfs stalletjes onderweg.
Ik heb dit beperkt tot de overnachtingsplaatsen en alleen een extra stempel bij speciale omstandigheden, zoals een klooster, toegevoegd.
Zorg bij overnachten zonder stempelmogelijkheid wel voor een stempel van die dag en dat mag ook van een bar zijn. Men moet je tocht kunnen controleren!
Draag het Credential in een plastik hoesje met een touwtje om je nek anders is het papier, door de hoge temperaturen berg op en af, met de kortste keren doorgezweet.
En verlies hem vooral niet!

Note: De laatste 100 km wil men in het Oficina de Peregrinos tegenwoordig 2 stempels per dag zien. Zorg dus in Cafés onderweg een extra stempel mee te nemen!

Credential binnenzijde

Credential buitenzijde

Ha, de tocht gaat nu echt beginnen. Door de Calle Sol wordt de juiste richting ingeslagen langs het pleintje met het beeld van Karel de V.

  Geel is de Camino Primitivo vanaf Villaviciosa

Calle Sol met Pelgrimspension links

Iets verder op de hoek staat het middeleeuwse kerkje van Santa María de Oliva, met prachtig oorspronkelijk beeldhouwwerk.

Portaal Santa María de Oliva

Het plaatsje uit wordt een riviertje door het park gevolgd tot de weg uitkomt op een weinig bereden Carretera. Wat meteen opvalt in Asturia is het felblauw waarmee sommige huizen zijn geverfd.

Felblauw Asturiaans

Het is de kleur van de vlag die hierin terugkeert.

☼ Asturië
Hier is de oorsprong van Spanje te vinden. Tijdens de Moorse overheersing is deze regio, vooral beschut door de bergen, altijd vrij gebleven. Het waren geduchte krijgers en vele Visigoten vonden hier hun toevlucht. “Don Pelayo”, de eerste koning van Asturië, versloeg voor het eerst de Moren in 722 bij Cavadongo.

Zo begon de Reconquista, waarbij de ontdekking van het graf van Santiago goed uitkwam bij de herverovering van Spanje en Santiago de Nationale patroon is geworden als Matamoro of Morendoder. De Spaanse kroonprins krijgt nog steeds de titel; “Prins van Asturië”. De vlag is blauw en komt vaak terug in de fel beschilderde huizen. Eerst was Oviedo de hoofdstad, maar al in 940 werd dit León. In 1230 ging de regio op in Castilië en León waarna het minder belangrijk werd. De streek heeft een eigen cultuur en dialect het “Bable”, dat naar het westen richting Galicië langzaam overgaat in het Galego.
 
De Spanjaarden zijn zich wel bewust van hun geschiedenis. Iets verderop bij de kapel van San Juan wordt met gele pijlen de afslag naar Cavadonga aangegeven.

Splitsing route naar Cavadonga

Het is de Camín de Cuadonga (Asturiaans) naar de plaats waar Don Pelayo in 722 voor de eerste maal de Moren versloeg en zo het begin van het Christelijke Spanje grondde. Onze route loopt rechtdoor over de rustige binnenweg.

Ondanks dat het wat somber weer is wordt het oog getrokken naar de uitbundige wilde bloemenpracht. Tussen de spletenin de stenen muurtjes bloeien de mooiste madeliefachtigen.
    

Uit elke spleet groeien de Mexicaanse madeliefjes van de Composietenfamilie

☼ Mexicaanse Madeliefje of muurfijnstraal of Erigon karvinskianus

Oorspronkelijk afkomstig uit Mexico. Nu veelvoorkomend langs de Caminos in Noord Spanje op muren en rotsige plaatsen. Meerjarige plant die elk jaar weer zaait. Bloeit uitbundig van mei tot november. Bloemen openen wit en worden roze bij het verouderen. De plant wordt in Mexico “Hierba del Burro” of ezelsgras genoemd.

De naam is afkomstig van Baron Karvin Karvinski, die de plant in Mexico begin 1800 determineerde. Gedroogde planten weren vlooien. (Het zou niet gek zijn bossen van deze planten op te hangen in de Refugios langs de Camino!)

Ook in de tuinen staan prachtige gecultiveerde exemplaren die bij de steeds gematigde temperaturen en voldoende vocht wel groeien willen.

Nog een Composiet; Margrieten in boomvorm

Waarschijnlijk ben ik door de eindeloze dorheid van de tocht door La Mancha vorig jaar extra gevoelig voor de uitbundig begroeide en bloeiende bermen op deze tocht. De rijkheid van de overweldigende groene natuur maakt deze route tot een unieke en heerlijke belevenis. Met veel foto’s is geprobeerd, meer nog dan in eerdere verhalen, dit vast te leggen.

Al gauw wordt het riviertje de Valdediós overgestoken die naar het gelijknamige klooster verderop genoemd is.

Bruggetje over de Valdediós

Nog een kilometer verder is het oppassen aan de rand van het dorp Casquita. Hier is de belangrijke splitsing van de Ruta del Norte. Ofwel rechtdoor, verder langs de kust naar Gijón, danwel linksaf over de Camino del Interior, die na Oviedo overgaat in de Camino Primitivo.

Belangrijke splitsing bij Casquita

Drie jaar geleden ging de route rechtdoor over Gijón (zie verhaal Ruta del Norte). Nu wordt de andere route gekozen. Deze afslag missen is bijna niet mogelijk, hoewel even later een Zwitser wordt ontmoet die dit toch voor elkaar had gekregen. De betonnen paal met schelpwijzers is overduidelijk. Let op; in Asturia geeft de voorkant van de schelp de richting aan. De stralen wijzen naar het vaste gedeelte. In de andere delen van Spanje is dit net andersom!

Duidelijke richtingaanwijzer

Het straatje is nog rustiger dan de eerdere Carretera en voert langs uitgestorven gehuchtjes door een schilderachtig landschap.

Schilderachtig landschap

Omdat we net in Spanje zitten valt de gevulde sinasappelboom bij de huizen des te meer op; hoera we zijn echt weer op de Camino naar Santiago!

Sinaasappelboom valt extra op

Over smalle straatjes door een golvende omgeving gaat het verder langs boerderijtjes. In de verte ligt een bergrug die later nog overgestoken moet worden.

Golvend weggetje volgen

De eerste Horriós staan bij de huisjes langs de weg. Het zijn de opslagschuurtjes, die hoog op poten met een stenen schotel staan. Het ongedierte kan hierdoor niet bij de opgeslagen wintervoorraad komen. Zelfs het opstaptrapje staat ruim los van het gebouwtje met hetzelfde doel. De gebouwtjes zijn met hun vierkante vorm kernmerkend voor Asturia en vaak via de monumentenwet beschermd. Ze worden nog steeds gebruikt hoewel er ook veel verrommelen. In Galicië staan ze ook maar zijn langgerekter met een eigen karakter.

Eerste Horrió

Na de sinaasappels valt nu een citroenboom op met zo te zien mooie rijpe vruchten.

Citroenboom

Even verderop is een kruising waarbij de weg naar de pas van Alto del Campo voert. Alternatief wordt de route aangegeven naar het klooster van Valdediós die zeker niet gemist mag worden en niet om is. De weg is nog smaller geworden. Een enkele auto komt aangereden en stopt waarna een vriendelijk baasje speciaal voor Pelgrims citroenzuurtjes uitdeelt. Hij vertelt dat achter mij nog een Zwitser loopt en verdwijnt weer. In een tuintje is een dorpsbewoner in de weer. Hij blijkt op een soort klompen te lopen, waarmee hij in de klei goed uit de voeten kan.

Echt op klompen!

Het verlaten weggetje loopt verder naar het dorpje La Rivera.

Verlaten weggetje

In een dalletje links van de weg staat een boerderij met het opschrift dat het uit 1256 stamt. Het ziet er niet erg indrukwekkend uit, dus zal er wel het nodige aan verbouwd zijn door de eeuwen.

Uit 1256?
In La Rivera vallen vooral wat prachtige Horriós op die dan ook op de foto moeten. Je vraagt je af hoe het mogelijk is dat dit soort gebouwtjes redelijk stabiel blijven staan op zulke hoge poten. De was wordt er op gehangen en zelfs auto’s gestald.

Zelfs een vossenhuid is er op gespijkerd!

Een aangelegde parkeerplaats geeft aan dat het klooster dichtbij is. Er zijn inmiddels 10 km afgelegd. Op de binnenplaats zijn een paar andere Pelgrims met rugzakken op net aan het vertrekken. Links is het prachtige kerkje te zien van San Salvador.

San Salvador de Valdediós

Vooruit en rechts het Cisterciënzerklooster. In het midden is de ingang naar een Refugio, welke tegen de middag een verlaten indruk maakt. Bij een automaat kan wat fris getrokken worden. De Bar tegenover is gesloten, zodat op een bankje de meegebrachte fris en bananen soldaat worden gemaakt. Het geheel ademt een absolute rust uit en is behoorlijk indrukwekkend.

Cisterciënzerklooster uit de 13e eeuw

Er moet in het klooster nu een jonge orde zitten, maar niemand laat zich zien. Het kerkje ligt achter een hekwerk op een groot terrein dat tegen betaling geopend moet zijn, behalve dan nu.

De Basilica uit 893

Het kerkje is een heuse Basiliek en ingewijd in 893 in de aanwezigheid van maar liefs 7 Bisschoppen. Er heeft een paleis bij gestaan en als toevluchtsoord gediend voor de stichter Alfonso III, de Grote (866 – 910) van Asturië. Het is nu één van de mooist bewaarde Pre Romaanse gebouwen, Spaans erfgoed en staat op de werelderfgoedlijst van de Unesco. Het klooster is pas ca. 500 jaar later gebouwd. Men wil nog verdere opgravingen verrichten.

De route wordt weer opgepakt en langs de kloostermuren gaat het linksaf langs de tuinen. Een laatste blik kan op het complex geworpen worden.

Klooster vanaf westzijde

Villaviciosa - Vega de Sariego van rechts naar links

Nu begint het echte werk en moet over een afstand van 800 m meer dan 200 m hoogte overwonnen worden. Dit is het echte serpentinewerk en de heftigste klim van het eerste gedeelte van de Camino. Onderweg wordt door het verstilde dorpje Villarica gestoken, waar alleen enkele honden luidkeels met je meeleven.

Oorspronkelijke sfeer

Ook hier zorgen prachtige Horriós voor een authentieke sfeer. Wat is Spanje hier op zijn mooist. Vooral met de ervaringen van vorig jaar op de Camino de Levante (Valencia – Zamora) nog op het netvlies is dit een verademing en wordt volop genoten.

Steil pad

De natuur is rijk en ingroen waar voetje voor voetje naar boven gedouwd moet worden. Hoger is de beloning een weids uitzicht op het achterliggende gedeelte met het kloostercomplex beneden.

Weids uitzicht op kloostercomplex

De weg gaat nu wat rustiger omhoog door holle weggetjes met zicht op de pas. De bermen zijn begroeid met een zee van bloemen. Veel voor mij onbekende soorten die typisch zijn voor Spanje.

   
     
Smal Vlas

 ☼ Smal Vlas of Linum Tinuifolium
Behoort tot de vlasfamilie Linaceae. De helder lila bloemen zijn typisch en bloeien van mei tot juli in een hoogte tussen 20 en 40 cm. Voor de vlasteelt worden grotere soorten gebruikt (blauw bloeiend en 120 cm lang). Belangrijke plant voor de mensheid omdat uit het vlas gewonnen linnenkleding al vanaf de vroegste oudheid bekend is.
Uit de zaadjes (lijnzaad) werd olie gewonnen voor consumptie, maar ook als grondstof voor vernis (verf). De olie is gezond en werd als medicijn toegepast voor maag- en darmen en alle mogelijke bezwaren tot het afdekken van zweren toe. Een echte panacee!

De Alto de Campa is 400 m hoog waar een tankstation met een uitnodigende Café ligt. De eerste sinds ik vanmorgen vertrokken ben. Het is hier goed bijkomen vooral ook omdat de zon inmiddels doorgekomen is en voor een heerlijk temperatuurtje zorgt.
Op het terras zit een Pelgrimskoppel waar bij aangeschoven wordt. Het is Katrien een Nederlandse uit Den Haag met haar Spaanse vriend. De gehele route zullen we elkaar met tussenposen tegenkomen.

Katrien met vriend

Het is typisch een voorbeeld van de aardige ontmoetingen op de tocht. De vriend is een Bask en heeft ze leren kennen op een eerdere Camino, waarna ze geregeld samen lopen.

Pas Alto de Campa

Over de berg kan nu het volgende dal ingekeken worden dat er veelbelovend uitziet. Langs verschillende dorpen wordt naar beneden gelopen. Zigeuners wonen langs de weg in een eigenaardig allegaartje van optrekjes. De kinderen spelen in de bomen en zijn vriendelijk.

Volgende dal

In Vega de Sariego is een aardige Refugio maar het is nog te vroeg in de middag. De volgende ligt in Pola de Siero 10,5 km verder zodat na een rustpauze besloten wordt onder het zonnetje verder te trekken.

Vega de Sariego

Een paar kilometer moet langs het rustige asfaltweggetje gelopen worden, totdat het na El Castru links over zandpaden door weilanden gaat.

Weiland met Asturische koeien

Hier lopen zelfs nog de oorspronkelijke Asturische koeien. Een mooi bruin ras, stevige beesten en niet de stakerige kapstokken zoals onze Friese melkmachines, die je hier ook steeds meer tegenkomt.

Een mooi gedeelte van een paar km volgt door holle weggetjes dwars door bossen en hellingen.

Verschillende holle weggetjes

Een kapelletje de Eremita de Bienvenida verscholen in het bos wordt gepasseerd.

Eremita de Bienvenida

Een paar km verder wordt een middeleeuws bruggetje gepasseerd waarmee een einde aan het bosgebied is gekomen.

Middeleeuws bruggetje voor Pola de Siero

Hierna volgt de langgerekte aanloop het stadje in tot uiteindelijk aan de linkerzijde een mooi gebouwtje met de Refugio opduikt. Het is erg rustig terwijl enkele Hospitaleros vriendelijk helpen. De Zwitser die achter mij zat wordt nu voor mij ingedragen, wat nogal wat voeten in aarde heeft. Uiteindelijk zijn wij de enigen op zaal.

Pola de Siero

Later het plaatsje in op een pleintje vol terrasjes wordt lekker gegeten. Andreas de Zwitser neemt niets, wat vragen oproept. Hij blijkt nog 10 Euro te hebben en op de een of andere manier geen geld te kunnen pinnen. De Hospitaleros konden hem ook niet helpen. Uiteindelijk maar 50 Euro geleend omdat hij er wel betrouwbaar uitzag. De gezamenlijke Sidra daarna maakte het leven een stuk gemakkelijker zodat vrolijk het stapelbed opgezocht werd.

“Inschenken” Sidra

Ondanks de late start vandaag 27 km weggezet, wat voor de eerste dag een mooie afstand is!